turklehceleri.org

Sarı

Türkiye Türkçesi – Tatarca Sözlük (Ganiyev, 1998)

sarı

с. 1) сары; 2) аксыл ◊ sarı altın саф алтын

Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü (Ercilasun, 1991)

sarı

Türkiye Türkçesi: sarı
Azerbaycan Türkçesi: sarı
Başkurt Türkçesi: harı
Kazak Türkçesi: sarı
Kırgız Türkçesi: sarı
Özbek Türkçesi: särıḳ
Tatar Türkçesi: sarı
Türkmen Türkçesi: sãrı
Uygur Türkçesi: serık
Rusça: jöltıy

Azerbaycan Türkçesinin Açıklamalı Sözlüğü (Orucovun, 2006)

sarı

I.
1. sif. Narıncı rənglə yaşıl arasında olan (rəng), limon rəngi, qızıl rəngi. Kiçik süfrənin qırağında qoyulmuş sarı samovar buğlana-buğlana zümzümə edirdi. S.Qədirzadə. // sif. Bu rəngdə olan. Sarı çit. Sarı parça. Sarı saç. Sarı kəhrəba. – Döyülən sarı köynəkli gənc bir qadın idi. S.Hüseyn. // İs. mənasında. Sarıları ağlardan ayırmaq.
2. Müxtəlif mürəkkəb sözlərin və ya terminlərin birinci tərkib hissəsi; məs.: sarı zanbaq, sarı qızılgül, sarı acıotu, sarı bıtraq və s. – Göy və sarı gilabı ilə baş yuyardılar. H.Sarabski.
3. is. dan. Qızıl mənasında. Təmiz vicdanı heç bir sarı ləkələyə bilməz! S.Rəhimov. [Danışanlardan biri:] Sarı yaman şeydir. Kökü kəsilsin yer üzündən sarı qızılın. Mir Cəlal. ‣ Sarı ev köhn. – ruhi xəstələr üçün xəstəxana. ...sarı yağ kimi yayılmaq (ürəyinə, canına, bədəninə sözləri ilə) – çox xoşuna gəlmək, çox ləzzət vermək, çox məmnun olmaq. Bu söz ürəyimə sarı yağ kimi yayıldı. – İsti adamın bədəninə sarı yağ kimi yayılırdı. Ə.Vəliyev. Sarı simə vurmaq, sarı simdə çatdırmaq – bir sözü, işi, mətləbi çox incə bir yolla çatdırmaq, nazikanə demək. Əlikram Sənubərin memarlıqdan çox yer fizikası ilə məşğul olduğunu sarı simlərdə [Hidayətə] çatdırır. B.Bayramov.

II. qoş.
1. Tərəf, səmt. Qapıya sarı getmək. Evə sarı gəlmək. Üzünü pəncərəyə sarı çevirmək. – Bir uşaq .. təngnəfəs [Aynaya] sarı gəlirdi. Ə.Məmmədxanlı. Maşın cıdır düzünə sarı üz tutub sürətini daha da artırdı. H.Seyidbəyli.
2. Ötrü, üçün (bəzən “ki” bağlayıcısı ilə). Ondan sarı ki, heçnən adam boğazlayırlar. Mir Cəlal.
3. Sarıdan şəklində – tərəfindən, cəhətindən. Anam sarıdan nigaranam. – Bu gün neçə gündü canan sarıdan; Yetibdi guşuma səda, gedirəm. Q.Zakir. [Dərviş:] Bu binəvaların övlad sarıdan tək bir qızları var idi. A.Divanbəyoğlu. [Reyhan Əzizə:] Nə bilim, bala, ürəyim [Azər] sarıdan sakit deyil. Ə.Məmmədxanlı.

Pamukkale Azerbaycan Türkçesi - Türkiye Türkçesi (ADT versiyonu)

sarı

sarı

Kırgızca – Türkiye Türkçesi Sözlüğü (Yudahin)

sarı

I, sarı, kızıl, kumral; sarı başıl: sarı başlı; ak sarı başıl koy: sarı başlı beyaz koyun; sarı ala: 1) sarı alaca: 2) karakuş nevilerinden biri; sarı kır ═ sarığır; sarı talaa: 1) sararmış sahra, step; 2) sonbahardaki kır; sarı ooruu: 1) sarılık hastalığı; 2) mec. büyük keder; mbüyük meşgale; sarı taman ═ sarı taman; sarı soygok bk. soyğok 1; uzun sarı: ilk baharın ilk günleri; azun sıraga sakta-: kara gün için saklamak; sarıu celke: rekek dağ kuzusu; sarı izine çöp sal- bk. çöp; sarı ubayım bk. ubayım.


II, bu söz bazı yırtıcı kuş isimlerinin bir parçası oluyor: ak sarı ═ aksarı; koy sarı ═ koy sarı ═ koysarı; caman sarı: aladoğan (archibuteo); erke sarı: kırgız kabilelerinden birinin adıdır.

Karaçay-Malkarca – Türkiye Türkçesi Sözlüğü (Nevruz, 1991)

sarı

sarı. ~ adam: sarı adam, gakkını ~sı: yumurtanın sarısı, ~ şinli: sarışın, ~ çaçlı: sarı saçlı, ~ altın: sarı altın, ~ cav: sarı yağ, tereyağ, ~ çibin: eşek arısı, ~ boyav: sarı boya, açı ~: koyu sarı.


Son arananlar: