ötmek
Türkiye Türkçesi – Arı Duru Türkçe Sözlüğü (Kuleli, 2013)
ötmek
[Köken: Anlam kayması] Sayramak, Cıvıldamak
Türkiye Türkçesi – Tatarca Sözlük (Ganiyev, 1998)
ötmek
ф. 1) сайрау; 2) яңгырау, аваз чыгару; 3) сызгыру; 4) арго. лыгырдау, бертуктаусыз, сөйләшү
Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü (Ercilasun, 1991)
ötmek
Türkiye Türkçesi: ötmek
Azerbaycan Türkçesi: ötmäk
Başkurt Türkçesi: hayrav sırkıldav
Kazak Türkçesi: sayrav şırıldav
Kırgız Türkçesi: sayrō çıypıldō
Özbek Türkçesi: säyrämàk
Tatar Türkçesi: sayrau çırkıldau
Türkmen Türkçesi: sayramak cürküldemek
Uygur Türkçesi: sayrimak
Rusça: pet' şebetat' çirikat' (o ptitsaⱨ)
Türkmencenin Açıklamalı Sözlüğü (Kyýasowa, 2016)
ötmek
[ötmök] I, işl. 1. Deňinden, duşundan, üstünden we ş.m. geçip gitmek, geçmek.Ýol üstünde ölsem, ýola atsalar, Razy men üstümden basyp ötseler (Magtymguly). 2. Geçmek, geçip gitmek (wagt hakynda). Ýagşy günler müň ýyl geçse, az görner, Ýaman günler az hem bolsa, ötmez hiç (Magtymguly). Müň ýyl ötüp, ýene döräp, şol şahyr, Aşyk, daýhan bolup dowam ederin (G.Ezizow). Öten ýyl ilkinji, / Bu ýyl ilkinji, Soň ýene ilkinji müdimi, garym! (G. Ezizow). 3. gepl.d. Bagyşlamak. Men seniň günäleriňi ötýärin. 4. göç.m. Ýaşap geçmek, ölüp gitmek. Pederim Azady ötdi, galmady käbäm enem (Magtymguly). Söýüşdiler, uruşdylar – ötdüler, Menem seni söýüp, öterin, daglar! (G. Ezizow). 5. gepl.d. Ýerlenmek, geçmek. Ötmän oturan gyzymyz ýok.
ÖTMEK [ötmök] II, işl. Bedeniňi awuşatmak, bedeniňe ýiti täsir etmek, agyrtmak. Ýod ýara ötýär.Sogan arassalananda ajysy gözüňe ötýär.
ÖTMEK [ötmök] III, işl., gepl.d. Kesip bilmek, gowy kesmek.
Uygurca – Türkiye Türkçesi Sözlüğü (Kurban, 2016)
ötmek
Geçmek. Ötüp ketmek – Geçivermek. Ötüp kétip bérip – Geçerken. Yétishiwélish, belki ötüp kétish – Ulaşma, belki geçme. Ötüp bolmaydighan lay – Geçilmez balçık. Ötken yili – Geçen yıl. Chégiridin ötkende – Sınırdan geçtiğinde. Bir nechche kün öte-ötmeyle – Birkaç gün geçer geçmez. Artilip ötmek – Atlayıp geçmek. Kéchip ötmek – Suyu geçmek. Nurghun deryalardin öttüm – Birçok nehirlerden geçtim. Su ötüp ketti – Islandı. Tamdin yamghur ötüp ketti – Duvardan (ev çatısından) yağmur suyu geçti (damladı). Ténimgha su ötüp ketti – Bedenim ıslandı. Ötken zaman – Geçmiş zaman. Emdi uning qedri ötti – Şimdi onun değeri bilindi. Sözi jénimgha ötüp ketti – Sözü kalbimi kırdı. Burun ötken ademler – Geçmişin insanları. Burun zamanda bir padsha ötüptiken – Eski zamanda bir padişah yaşamışmış. Bu mal yaxshi ötüptiken – Bu mal sürümlü. U kishi tünügün dunyadin ötti – O kişi dün vefat etti. Pichaq ötmeydu – Bıçak kesmiyor. Ötmeydighan pichaq – Kesmez bıçak. Ötmeydighan qilip qoymaq – Kesmez hale getirmek; körleştirmek. Ötüp ketken – Aşırı, anormal. Ötüp ketken düshmen – Aşın düşman. Chishim ötmeydu – Dişim kesmiyor; Geçiremem, yaptıramam, dinletemem mec. Yarimning dégen sözi jénimdin ötüp ketti – Sevgilimin sözü canımı yaktı. Ichim ötti – İçim sürdü (amel, dizanteri).
Karaçay-Malkarca – Türkiye Türkçesi Sözlüğü (Nevruz, 1991)
ötmek
1. geçmek, dokunmak. Ok kañadan ötdü: kurşun tahtadan geçti, cuk ötmegen: hiç birşey geçmeyen, cılla ötedile: yıllar geçiyor, adam ötalmazlık batmak: insan geçemiyecek çamur, çabıb ~: koşarak geçmek, köpürden ~: köprüden geçmek, çıñab ~: sıçrayıp geçmek, burnu ~: burnuna dokunmak, anı sözleri aman ötgen edi: onun sözleri çok dokunmuştu, aña söz ötmeydi: ona söz geçmiyor, aythanım caprakdan ötmeydi: sözüm ka'le alınmıyor. 2. ekmek, somun. Ak ~: fırancalı ekmek, tögerek ~: yuvarlak somun, bazar ~: çarşı ekmeği.
Dîvânü Lugâti’t-Türk Dizini (TDK)
ötmek
ötmek·I, 529;II, 290;III,178,194, 240, 384
bir şeye geçmek; delmek; boşalmak, (karın) sürmek, I, 171, 371, 424; II, 303
(yenecek) ekmek· II, 268, 276; III, 57