and
Azerbaycan Türkçesinin Açıklamalı Sözlüğü (Orucovun, 2006)
and
is. Bir şey haqqında verilən təntənəli vəd, söz. // Sədaqətə riayət etmək haqqında rəsmi və təntənəli vəd. Əsgəri and. – Andına inanıram, xoruzun da quyruğu görünür. (Ata. sözü). Bu and ilə xəbər verir bizə cəbhədən; Bizim zəfər toplarının o qadir səsi. S.Vurğun. • And içdirmək – and içməyə, söz verməyə məcbur etmək. And içmək – 1) müqəddəs, yaxud böyük və əziz sayılan bir şəxsin və ya şeyin adını çəkməklə öz sözünə, vədinə, yaxud öhdəsinə aldığı vəzifəni layiqincə yerinə yetirəcəyinə inandırmaq. Mənim and içdiyim o məhəbbətin; Ruhunda müqəddəs bir pəri yaşar. S.Vurğun. Musa dayının nə üçün and içmədiyi [Firidunun] fikrində anlaşılmaz bir sirr olub qalmışdı. M.İbrahimov; 2) söz vermək. Camaatın vəziyyəti elə idi ki, guya hamı əlini bir işə vurmayacağına and içmişdi. Ə.Vəliyev. And vermək – müqəddəs, yaxud əziz sayılan bir şəxsin, ya şeyin adını çəkməklə xahiş etmək, yalvarmaq. And verib soruşdum bir-bir dedilər; Fəqir, səni şeyda qılan gəlməmiş. Q.Zakir. Əzizim binə gəlsin; Köç gəlsin, binə gəlsin; Sevdim tərsa qızını; And verin dinə gəlsin. (Bayatı). Andı(nı) pozmaq – verdiyi vədə yalançı çıxmaq, andı yerinə yetirməmək. Andından dönmək – bax. andı(nı) pozmaq. Qardaşım! Dönmərəm öz andımdan! S.Rüstəm.
Azerbaycan Türkçesinin Sinonimler Sözlüğü (Çakıroğlu, 2013)
and
və’d, söz
{vaad, söz}
Pamukkale Azerbaycan Türkçesi - Türkiye Türkçesi (ADT versiyonu)
and
ant, yemin
İngilizce—Türkçe Sözlük (FreeDict, 2017)
and /ˈankəɹˌaɪt/
1. (bağlaç.) ve, de, ile And howl (k.dili) Hem de nasıl and so forth ve saire.
İngilizce—Türkçe Sözlük (Anonim)
and
ve
ile
ma
ve
sonra
daha sonra
sıkı
sabit
değişmez
firma
şirket
Dîvânü Lugâti’t-Türk Dizini (TDK)
and
ant, yemin· I, 42, 459