Divan
Türkiye Türkçesi – Arı Duru Türkçe Sözlüğü (Kuleli, 2013)
divan
[Köken: Arapça] (kitap) Yığındık, Yığnak
[Köken: Arapça] (oturmak için) Tapçan, Seki
Türkiye Türkçesi – Tatarca Sözlük (Ganiyev, 1998)
divan
I и. 1) тар. диван, дәүләт советы (шурасы); 2) әд. диван (бер шагыйрьнең шигырьләр җыентыгы)
divanII и. диван, софа
Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü (Ercilasun, 1991)
divan
Türkiye Türkçesi: divan
Azerbaycan Türkçesi: dḯvan
Başkurt Türkçesi: divan yıyıntık
Kazak Türkçesi: diyvan jıynak
Kırgız Türkçesi: divan
Özbek Türkçesi: devàn
Tatar Türkçesi: divan cıyıntık
Türkmen Türkçesi: dḯvãn
Uygur Türkçesi: divan
Rusça: divan
Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü (Ercilasun, 1991)
divan
Türkiye Türkçesi: divan
Azerbaycan Türkçesi: taⱨt
Başkurt Türkçesi: taⱨta tapçan
Kazak Türkçesi: taktay tösek
Kırgız Türkçesi: divan tekçe takta
Özbek Türkçesi: divän
Tatar Türkçesi: taⱨta säki tapçan
Türkmen Türkçesi: tapçan seki
Uygur Türkçesi: taⱨta divan
Rusça: kuşetka
Azerbaycan Türkçesinin Açıklamalı Sözlüğü (Orucovun, 2006)
divan
I. is. [fars.] köhn.
1. Məhkəmə, tribunal. Əgər Kərbəlayı Heydərin ona iki yüz manat borcu var, kağızını qoysun divana. C.Məmmədquluzadə. [Tarverdi:] İstəmirəm məsum bir qız mənim üçün divanlara sürülsün.. C.Cabbarlı. Hər iki oba divan qabağında onların üzərinə basqın olduğunu isbata qalxmışdı. S.Rəhimov. • Divan qurmaq – məhkəmə qurmaq. [Şəmsəddin bəy:] Mənə böyük divan qurmuşdu. S.S.Axundov. Nəsimi zahidlə durdu üz-üzə; Söylədi: – Həqq adlı bir divan quraq. S.Vurğun. Divanını kəsmək – mübahisələrini (davalarını) həll etmək. [Xan:] Vallah, bilmirəm ki, bunların divanını necə kəsim? Heç belə çətin davaya rast gəlməmişdim. M.F.Axundzadə.
2. tar. Ali hökumət məclisi; divanxana, hökumət idarəsi, dövlət dəftərxanası. Dövlətliyik, əlbəttə, şərafət də bizimdir; Divan bizim, ərbabi-hökumət də bizimdir. M.Ə.Sabir. • Divan qurulmaq – ali hökumət məclisi çağırılmaq. // köhn. Ümumiyyətlə, hökumət idarələri, hökumət. Mərd olub nər kimi girək meydana; Gücümüzü göstərək bu gün divana. “Qaçaq Nəbi”. [Dilənçi:] Oğlum, indi gərək adını da dəyişdirəsən, çünki Əmiraslan sənin itməyini, yəqin, divana məlum edəcəkdir. S.S.Axundov. Verdi qaçaqlara bu növ xəbər: – Divan tədbir edib sizi tutmağa. H.K.Sanılı. // köhn. Hökumət məmurları və ya nümayəndələri. Elə olmasın ki, divan kəndə girsin, mən hamıdan sonra duyuq düşüm. S.Rəhimov. Yazıq kişi acsusuz, ayaqyalın, başıaçıq, gözüyaşlı .. divan adamlarına yalvarırdı. Mir Cəlal. ‣ Divan(ını) etmək – cəzalandırmaq, tənbeh etmək, toy tutmaq. [Hacı Murad:] Mənim xəbərim yoxdur, bu saat sizin divanınızı edəcəyəm. S.S.Axundov. Divan tutmaq – məcbur etmək, yaxud cəzalandırmaq məqsədi ilə amansızcasına zor işlətmək. [Ağa Məhəmməd şah Qacar:] Gərək güclü qoşun götürüb gedəsən Kirmana. .. Gərək Kirman əhlinə bir divan tutasan ki, cəmi İran titrəsin. Ə.Haqverdiyev. Amma arxayın ol, əziz və unudulmaz Vətən, qızlarına nə qədər divan tutsalar da, onların mərd ruhu qırılmır, onların dili düşmənə yalvarmır. Ə.Məmmədxanlı.
II. is. [fars.] Yaxın və Orta Şərq ədəbiyyatında: bir və ya bir neçə şairin qafiyə və ya rədiflərinin axırıncı hərflərinə görə əlifba sırası ilə düzülmüş şeirlər məcmuəsi. Füzuli divanı. – [Xortdan:] Tanımayanlar var isə, vəzir Mirzə Ağasının divanını oxusunlar. Ə.Haqverdiyev.
III. is. [fars.] Oturmaq və ya uzanmaq üçün uzun yumşaq taxt. Yumşaq meşin divanlarda, bilmirəm, nə xasiyyət var ki, eləcə oturan kimi yuxuya cumursan. C.Məmmədquluzadə.
IV. is. [fars.] tar. Türkiyə sultanlığında məşvərətçi orqan.
Azerbaycan Türkçesinin Sinonimler Sözlüğü (Çakıroğlu, 2013)
divan
I. məhkəmə, tribunal
{mahkeme, hâkimler}
II. külliyyat, məcmuə
{külliyat, mecmua}
III. taxt
{taht}
Pamukkale Azerbaycan Türkçesi - Türkiye Türkçesi (ADT versiyonu)
divan
kanape, kanepe
İngilizce—Türkçe Sözlük (FreeDict, 2017)
divan /dɪsfˈɪɡə/
1. sedir
2. divan, meclisi hümayun, büyük meclis
3. salon, divan odası
4. tütün ve kahve içmeye mahsus salon veya oda
5. bir şairin alfabetik sıraya göre düzenlenmiş şiirlerinin toplamı.
İngilizce—Türkçe Sözlük (Anonim)
divan
divan
sedir
Özbekçe—İngilizce Sözlük (Dirks, 2005)
divan
divan.
Karaçay-Malkarca – Türkiye Türkçesi Sözlüğü (Nevruz, 1991)
divan
1. sedir, divan, kanepe. 2. divan, meclis.