şum
Azarbayjan Türkchisining Izahliq Lughiti (Orucovun, 2006)
şum
I. sif. [ər.] klas. Uğursuz, məşum, nəhs, bədbəxtlik gətirən. [Zəhra Sənana:] Məndə, bilməm, nədir bu talei-şum! Sana halım deyilmidir məlum? H.Cavid. [Mirzə Əliəkbər:] [Bu ruznamə] düşmənlərimizin şum niyyətini daha tez ifşa edə bilər. P.Makulu.
II. is. Şumlanmış torpaq. Yaz şumu. Payız şumu. – Şumdan qabaq ..hər hektara 5 kiloqram fosfor gübrəsi verilmişdi. Ə.Əbülhəsən. • Şum eləmək – şumlamaq. Taxıl yerin şum eyləyib əkin əkər əkinçilər; Əlində dəryaz ot biçər mayis ayı biçinçilər. A.Səhhət. Hələ öhdəçilikdən əlavə şum eləyənlər də vardı. M.Hüseyn. ‣ Dondurma şumu – bax. dondurma1.
Azarbayjan Türkchisining Sinonimler Lughiti (Çakıroğlu, 2013)
şum
əkin, sürmə
{ekin, sürme}
Qirghizche – Türkiye Türkchisi Lughiti (Yudahin)
şum
kurnaz, hilekâr.
Türkmenche Izahliq Lughet (Kyýasowa, 2016)
şum
syp. Erbet, ýaramaz, ýaman, pis. Ogry şum, orramsy şum, belki ol şumdan beter (Kemine). Ol şum habara ynanjagyny-da bilmändir (Ý. Durdyýew).
Qarachay-Malqarche – Türkiye Türkchisi Lughiti (Nevruz, 1991)
şum
sus, sükût, sessiz. ~ bolmak: susmak, sessiz olmak, sabiyle ustaz kirgeninde ~ boldula: çocuklar öğretmen girince seslerini kestiler, sustular, ~ tutmak: susmak, konuşmamak, sesini kısmak, ~ tutarğamı kerekbiz: susmaya mecbur muyuz?