çen
Qirghizche – Türkiye Türkchisi Lughiti (Yudahin)
çen
ı, 1. yer (mahal) ; ayrıldın orta çeninde : köyün ortasında, : 2. zaman, an ; tüş çende : öyleyin ; 20 avgust çenderde : ağustosun yırmılerınde ; martın orta çeninde : martın ortalarında ; 3. ölçü ; eni çeki çok bk. en ı.
ıı, yan cihet; çenime kelbe yahut çenime colobo ! : bana yaklaşma, semtime uğrama ! ; çenine colotboyt : yanına yaklaştımıyor, yanaştırmıyor.
ııı, r. (çin) omuzluk epolet.
Türkmenche Izahliq Lughet (Kyýasowa, 2016)
çen
at. 1. Güman, çak, çaklaýyş. Onuň çeni dogry çykdy. 2. Takmyn, takmynan. Bu waka çen bilen gyşyň soňky günlerinde bolupdy. 3. ser. Çenli. Obamyzdan gara ýola çen agaç ekdik. 4. Wagt, pursat, möhlet. Ogly geler çende gelmedik enäniň gözi ýolda galdy. 5. Het, çäk, serhet. Çeniňi bilmek gowy zat.
‣ Çenden çykmak (aşmak) her bir zadyň öz çäginden, bolaýmaly derejesinden geçmek, gaty gitmek. Çene ýetmek ýetjek derejesine ýetmek, bolmajysy bolmak, oňlanmaýan gylygy bilen aňrybaş derejä ýetmek. Olam-a çene ýetipdir, pukara adammyka diýerdik welin, beýle däl bolara çemeli, gözi ýer görenok. Çeniňi bilmek (tanamak) öz iş salyşjak zadyň aňyrsyna-bärsine kemsiz göz ýetirmek. Her kes çenini bilse ýagşy. Çen tutmak (urmak) çenlemek, takmynan, kesgitlemek, çak etmek; bir zat bilen deňeşdirmek. Bir çene barmak ep-esli ýaşamak, köp ýaşamak (adamyň ýaşan ýaşy hakda). Ol ýaşy bir çene baran adamdy.