çarh
Türkmenche Izahliq Lughet (Kyýasowa, 2016)
çarh
[çaryh], at. 1. Hereket edýän dişli tigir. 2. Ýüplük saramak ýa-da egrilen ýüplüge tow bermek üçin ulanylýan gural. Ujypsyzja ýüpe tow bermek üçin uzynly gije gödensiz çarhyň irginsiz jygyldysyna çydam edip oturmaly bolýardy (B. Kerbabaýew). 3. Suw degirmenini herekete getirýän gural, perli uly tigir. 4. Guýudan gowa çekmek üçin içinden ýogyn demir geçirilen togalak uzyn agaçdan ýasalan gural. Ussa guýynyň ýanynda çarhyň işleýşine syn edip durdy. 5. Pyçak we ş.m. zatlary çalmak, ýiteltmek üçin tegelek daşly aýlanýan gural. Paltany çarha tutmak.
‣ Çarh urmak aýlanmak, öz töweregiňe çalt hereket etmek.
Qarachay-Malqarche – Türkiye Türkchisi Lughiti (Nevruz, 1991)
çarh
1. çark, tekerlek, teker; arbanı ~ları: arabanın tekerleri, meşinanı ~ı: makinanın çarkı, ~ halı: makara ipliği, ~ allına baradı (d): çarkı öne dönüyor. 2. Çerh, beden, nefis; adamnı ~ kart bola tebrese: insanın bedeni yaşlanmaya başlarsa, ~ aythan: nefsin dediği, “ ~ aythanña taza kulluk etgenle –mısra” nefsin dediğine severek hizmet edenler.