tutqun
Azarbayjan Türkchisining Izahliq Lughiti (Orucovun, 2006)
tutqun
sif.
1. Batqın, batmış, batıq (səs haqqında). Mərsiyəxan .. bir neçə nərə çəkib, tutqun səsi ilə çığırdı. Çəmənzəminli. Tutqun kal səsilə telefon yenə; – Dur gəl, sözüm vardır! – deyir Hüseynə. M.Rahim.
2. məc. Qəmli, kədərli, məyus, pərişan, qəmgin, qaşqabaqlı. Tutqun üz. Tutqun görünüş. – Tutqun, məhzun sima ilə sakit, şirin yatmışdır; Döşündəki az yaradan qan fəvvarə atmışdır. A.Səhhət. Cəlal dəyişmişdir, Cəlal tutqundur; Xəyalı dağınıq, fikri uçqundur. S.Vurğun.
3. Açıq olmayan, buludlu. Tutqun hava. Göyün üzü tutqundur. // məc. Kədərləndirici, cansıxıcı, darıxdırıcı. ..Getdikcə hava sərtləşir, tutqun payız ruzgarı sərt bir qışa çevrilməyə başlayırdı. S.Rəhimov. Hava tutqun olan kimi Əziz də bikef idi. Ə.Vəliyev.
4. məc. Üstüörtülü, aydın olmayan, dumanlı, anlaşılmaz. Tutqun iş. – [Bəhlul:] Düşünməli, bir çox tutqun mətləbləri aydınlaşdırmalı oldum. B.Bayramov.
5. Zəif, ölgün, donuq. Yağışın arasında küçələrdə yanan elektrik işıqları tutqun bir ziya nəşr edirdi. S.Hüseyn. Çırağın tutqun işığında [Qaragünənin] iri, ətli üzündəki çopurlar daha dərin görünürdü. M.Rzaquluzadə.
6. məc. Gərgin, qızğın. İşin ən tutqun vaxtı, yorğun və əzgin bir halda hisli-paslı paltarın içində Nadir yatmaq üçün evə gəldi. B.Talıblı.
7. Açıq olmayan, tünd (rəng haqqında). [Boz Ukrayna qaramalı] əsasən boz, gümüşü, yaxud tutqun polad rəngindədir, belində uzunu ağımtıl zolaq vardır. “Qaramal”.
Azarbayjan Türkchisining Sinonimler Lughiti (Çakıroğlu, 2013)
tutqun
I. buludlu, dumanlı, qaranlıq
{bulutlu, dumanlı, karanlık}
II. mə’yus, qəmkin, kədərli
{karamsar, gamlı, kederli}
III. donuq, sönük, ölgün
{donuk, sönük, ölgün}
IV. qaraqabaq
{somurtkan}
Pamukkale Azarbayjan Türkchisi - Türkiye Türkchisi (A.D.T.ningki)
tutqun
donuk, somurtkan
Özbekche—In'gilische Lughet (Dirks, 2005)
tutqun
prisoner, captive.
Uyghurche – Türkiye Türkchisi Lughiti (Kurban, 2016)
tutqun
Tutsak, esir.