az
Türkiye Türkchisi – Tatarche Lughet (Ganiyev, 1998)
az
с. рәв. аз □ az az аз-аз, аз-азлап; az buçuk беркадәр; az buz olmamak җитенкерәү; az çok берникадәр; az gelmek җитмәү, җитешмәү; az görmek азсыну ◊ az günün adamı olmamak яшен яшәгән, ашын ашаган
Tiniq Türkche - Türkiye Türkchisi Lughiti (Kuleli)
az
1. Az, Eksik, Noksan
ercilasun1991
az
Türkiye Türkçesi: az
Azerbaycan Türkçesi: az
Başkurt Türkçesi: aⱬ äⱬ
Kazak Türkçesi: az kem
Kırgız Türkçesi: az kem
Özbek Türkçesi: àz
Tatar Türkçesi: az(äz)
Türkmen Türkçesi: ãz kem
Uygur Türkçesi: az
Rusça: malo
Azarbayjan Türkchisining Izahliq Lughiti (Orucovun, 2006)
az
sif.
1. Sayca çox olmayan, cüzi (çox ziddi). Az pul. Az miqdar. Az bilik. İclasa az adam gəlmişdi. // Çox sürməyən, sürəksiz, çox davam etməyən, tez qurtaran. Az ömür. Az vaxt. Az (z.) yaşamaq. Az (z.) sürmək. – Az yeyənin azarı da az olar. (Ata. sözü). // Kifayətsiz, ehtiyacı ödəməyən (adətən xəbər şəkilçisi ilə). Bu məbləğ azdır. Yaşına görə təcrübəsi azdır. Onun biliyi çox azdır. // “Bir” sözü ilə – azacıq, az miqdarda. Bir az su ver. Bir az gözlə. Bir az dincəl.
2. Seyrək, nadir, arabir, gec-gec. Bakıda yağış az olur. Burada yaşıllıq çox azdır. Belə təsadüflər az düşər. Dostlar az görüşürlər.
3. İs. mənasında. Azlıq, əqəliyyət. Az çoxa tabe olmalıdır.
4. İs. mənasında. Az şey, az miqdar. Aza qane olmaq. – Azdan az deyiblər, çoxdan çox. (Ata. sözü). ‣ Az qala, az qaldı, az qalmışdı – demək olar ki, həmən-həmən. – Vallah, qəribə axmaqdırlar bu ingilis tayfaları ki, belə xətərli millət ilə az qalmışdı cəng başlayalar. M.F.Axundzadə. Məni az qaldı səyyadi-əcəl seyd eləsin, ey dil! Hanı ol ahuyi-rənayə səyyad olduğum günlər? S.Ə.Şirvani. Bəndalı qəlbində doğan təlatümdən az qaldı özünü itirə. Mir Cəlal. Usta Ağabalanın səsinə hamamçı dik atılıb az qaldı ocağın üstə qaynayan pitini töksün. Çəmənzəminli. Bir azdan – bir qədər sonra, azacıq sonra. Bir azdan gələrsən. Bir azdan hazır olar. – Qapı ağzında dayanmış Hacib dönüb getdi və bir azdan əlinə qılınc verilmiş ikinci cəllad içəri gəldi. Ə.Məmmədxanlı. Nə az, nə çox – məhz o qədər, düz, tam. Nə az, nə çox, düz bir ay yaylaqda qaldım. az-az zərf
1. Yavaş-yavaş, tədriclə. Xəstə az-az sağalmağa başlamışdır. Uşaq az-az yeriyir. Yağış az-az yağır. İşlər az-az irəliləyir. // Azca-azca. [Cavadın] dişgöynədən sulardan az-az, tez-tez içdiyi dəqiqələr gözləri qabağında canlandı. Ə.Vəliyev.
2. Nadir, gec-gec. [Eldar] kəndə az-az gəlməyə başlayır. S.Hüseyn. Bəy tayfasından belə adam az-az çıxır. S.Rəhimov.
Azarbayjan Türkchisining Sinonimler Lughiti (Çakıroğlu, 2013)
az
səyrək, nadir, arabir, gec-gec
{seyrek, nadir, arada bir, er geç}
Pamukkale Azarbayjan Türkchisi - Türkiye Türkchisi (A.D.T.ningki)
az
az
Özbekche—In'gilische Lughet (Dirks, 2005)
az
ro'zi azal: (Persian) from the very first.
Qirghizche – Türkiye Türkchisi Lughiti (Yudahin)
az
I, az, az mikdar, bir parça; bir azdan, yahut bir azdan soñ : biraz sonra, bir müddet geçince; az-maz : azıcık, cüz’ice, azar azar, tedricen; ölörünö az kaldı : ölümüne az kaldı; al da az kelgensip : bunu azımsıyarak; azın- köbün : bir parça istihkakı kadar; azın- köbün ızattap folk. : bir parça hürmat göstererek, azıcık sayarak.
Qirghizche – Türkiye Türkchisi Lughiti (Yudahin)
az-
II, yolu şaşırmak. sapıtmak, dalâlete düşmek.
III, 1. zayıflamak, kurmak; öñünön azdı : benzi attı; zayıfladı; azıp-tozup cok boldu : dağılıp heba oldu; azgan- tozgun : aç ve çıplak; son derece bitkin; 2. fakir düşmek; azmattın azaganı, köçköndö cöö baskanı folk. : yiğitin fakir düşmesinin beldeği (alâmeti) göçerken, yer değiştirirken yaya yürümesidir.
Türkmenche Izahliq Lughet (Kyýasowa, 2016)
az
[a:z], 1.at. San taýyndan köplük däl, azlyk. Köp nirä bolsa, az hem şoňa (Nakyl). 2. syp. Sähelçe, birneme; ujypsyz. Az iýip, az uklap, ýene az sözle, Köp söz ahyr il içinde har eýlär (Magtymguly). Az bolsun, uz bolsun (Nakyl).
‣Az görmek az hasaplamak, az diýen netijä gelmek.
Uyghurche – Türkiye Türkchisi Lughiti (Kurban, 2016)
az
Az. Azdin kéyin – Biraz sonra. Azdin az – Daha az. Az deghende – En azından. Az sandiki – Az sayıdaki. Az sanliq – Azınlık. Az sanliq millet – Azınlık millet. Az kem on kün – Az eksik on gün. Ölüshke az qaldim – Ölmeye az kaldım; kılpayı öleyazdım.
Qarachay-Malqarche – Türkiye Türkchisi Lughiti (Nevruz, 1991)
az
az, yetersiz, cüz’i, kâfi olmayan. ~ adam: az insan, aşarıknı ~ etib işlegenleni aç koymağız: yemeği az yapıp çalışanları aç bırakmayınız, ~ bolmak: az olmak, ~ etmek: az etmek, az yapmak, suvu ~: suyu az, em ~: en az, bek ~: çok az, ~ mı tilegemme: az mı yalvardım, ol bizge ~ keledi: o bize az geliyor, ne ~ da hiç bir surette, ne ~ da unama: hiç bir şekilde kabul etme, ne ~ bolsa da: ne kadar az olsada, ~dan ~: azdan az, ~ aşım, avrumağan başım: az aşım kaygısız başım (a.s.), ~ bergen candan, köb bergen maldan: az veren candan, çok veren maldan (a.s.), ~ar ~ar: azar azar, az az.
Türkiye Tillar Diwani (TDK)
az
uzunlamasına çizlk, tırnak yarası,I, 71 bkz>ezik, iz
kakım, I, 80 bkz> as
az·I, 75, 80