PİS
Türkiye Türkchisi – Tiniq Türkche Lughiti (Kuleli, 2013)
pis
[Köken: Farsça] Kirli
Türkiye Türkchisi – Tatarche Lughet (Ganiyev, 1998)
pis
с. 1) пычрак; 2) шакшы, җирәнгеч; начар
ercilasun1991
pis
Türkiye Türkçesi: pis
Azerbaycan Türkçesi: kirli çirkli
Başkurt Türkçesi: bılsırak bılsıranğan
Kazak Türkçesi: kir
Kırgız Türkçesi: kir bulğanıç
Özbek Türkçesi: iflàs kir
Tatar Türkçesi: pıçrak pıçranğan
Türkmen Türkçesi: hapa kirli
Uygur Türkçesi: kir iplas
Rusça: gr'aznıy zapaçkannıy
Azarbayjan Türkchisining Izahliq Lughiti (Orucovun, 2006)
pis
sif.
1. Mənfi keyfiyyət və ya xüsusiyyətlərə malik, verilən tələbləri təmin etməyən, istənilən kimi olmayan, mənfi təsir bağışlayan; yaman, fəna (yaxşı əksi). Pis xörək. Pis xətt. Pis hava. // Öz işini yaxşı bilməyən, təcrübəsiz. Pis usta. Pis təşkilatçı. // Ətrafdakılara yaxşı təsir bağışlamayan; kobud, qaba. Pis xasiyyət. – [Sənəm:] İndi mən nə deyirəm ki, pis söz demirəm ki?! Ü.Hacıbəyov.
2. Bəd, alçaq, rəzil, şərəfsiz, namərd. Pis adam. Pis qonşu. – [Əşrəf Zeynala:] Xülasə, pis övlad gərək ortalıqdan götürülsün. Çəmənzəminli. // Qeyri-əxlaqi, nalayiq, yaramaz, eyibli, nöqsanlı. Pis hərəkət. Pis (z.) danışmaq. Özünü pis (z.) aparmaq. // İs. mənasında. Pis adam. Üz vermə nadana, sirr vermə pisə; Axır qəlbin ya inciyə, ya küsə. Xəstə Qasım.
3. Əzici, üzücü, sıxıcı, ağır, mənhus, xoşagəlməyən. Pis yuxu görmək. – Maralın vahiməsi Cumanı bəzən min cür pis fikrə, şübhəyə salırdı. Ə.Əbülhəsən. // Mənfi. Xəbər də, deyəsən, pis xəbər idi? Mir Cəlal. Ümid pis cavabı xəyalına gətirmək istəmirdi. B.Bayramov. ‣ Pis ağız – söyüşkən, ağzıyava, ağzıpərtöv, hərzə adam haqqında. Çox pis ağzı var. Pis ağzını açma! Pis göz – bir şeyi gördükdə ona xətər yetirən, onu gözə gətirən adam haqqında. Pis göz sənə dəyməz, gözəlim, xoş nəzərim var. Ə.Vahid. Pisinə gəlmək – xoşuna gəlməmək, acığına gəlmək. [Musa:] Doğrusu, mənim də pisimə gəldi, getmədim. Ə.Haqverdiyev.
Azarbayjan Türkchisining Sinonimler Lughiti (Çakıroğlu, 2013)
pis
I. xarab, bəd
{fena, kötü}
II. çirkin, eybəcər, kifir, iyrənc
{çirkin, kötü, yakışıksız, iğrenç}
Pamukkale Azarbayjan Türkchisi - Türkiye Türkchisi (A.D.T.ningki)
pis
bozuk, fena, kötü, tatsız
Türkmenche Izahliq Lughet (Kyýasowa, 2016)
pis
[pi:s], syp. 1. Myrtar, ýaramaz, erbet, ýaman. Pis pisi tapar, suw – pesi (Nakyl). 2. lukmanç. Reňkleýji maddanyň ýetmezçilik etmegi sebäpli onuň käbir ýerleriniň agarmagy görnüşinde ýüze çykýan beden keseli.
‣Pis açmak teniňi ak, ala edýän kesele duçar bolmak. Pisiňi aşyryp ýörmek piserilip ýörmek, gözden düşmek, ýigrenji görünmek.
Türkiye Tillar Diwani (TDK)
pis
pis, dağar ve tulum gibi şeylerin dibinde kalan çöküntü, tortu· I, 328