Küt
Türkiye Türkchisi – Tiniq Türkche Lughiti (Kuleli, 2013)
küt
[Köken: Kökeni belirsiz] (kesmeyen) Ötmez
Türkiye Türkchisi – Tatarche Lughet (Ganiyev, 1998)
küt
с. 1) тупас; küt parmaklar кыска һәм калын бармаклар; 2) җәенке; küt köşe җәенке почмак
ercilasun1991
küt
Türkiye Türkçesi: küt
Azerbaycan Türkçesi: küt
Başkurt Türkçesi: ütmäs tupak tupar
Kazak Türkçesi: ötpes mukalğan mokal
Kırgız Türkçesi: mokok ötpögön
Özbek Türkçesi: ötmäs
Tatar Türkçesi: ütmäs kırşılğan tupa
Türkmen Türkçesi: kütek
Uygur Türkçesi: kaşaŋ ötmäs
Rusça: tupoy
Azarbayjan Türkchisining Izahliq Lughiti (Orucovun, 2006)
küt
I. sif.
1. Kəsməyən, iti olmayan, kəsəri olmayan. Küt bıçaq. Küt balta. – [Qulu:] Bu elə kütdür ki, heç yer də qazmaz. S.S.Axundov. Qurd .. dişlərilə onu küt kəlbətin kimi sıxıb qançır etmişdi. M.Rzaquluzadə.
2. məc. Kütbeyin, gec başa düşən, zehinsiz, dərrakəsiz, fərasətsiz, qanmaz, qavrama qabiliyyətindən məhrum. Küt adam. – Yaman qonşu, küt oğul; Qov yanından, xətadır. (Ata. sözü). O küt münəqqidi bir salın başa; Ömründə bir dəfə qoy adam olsun! M.Rahim. // İs. mənasında. Kütün biridir.
3. bax. boğuq 2-ci mənada. Küt tüfəng səsi. – ..Ayaq üstündə çürümüş iri ağacın yıxılmasına bənzər küt bir xırıltı eşidildi. B.Bayramov. Küt bir güllə səsi eşidildi. İ.Hüseynov.
4. məc. Kəskin olmayan, o qədər də hiss edilməyən (ağrı, sancı və s. haqqında). [Xan] alnında küt bir sancı duydu, başı gicəldi. M.Rzaquluzadə. [Bəhlul:] Özümdən asılı olmayaraq, ürəyimdə küt bir ağrı hiss eləyirdim. B.Bayramov.
5. məc. İfadəsiz, mənasız, heç bir şey ifadə etməyən. Küt nəzər. – Hacının gözündə küt və vahimə ilə dolu bir ifadə hakim idi. M.İbrahimov. Bu küt baxışlı, yekəpər bir oğlan idi. H.Seyidbəyli. ‣ Küt bucaq – həndəsədə: düz bucaqdan böyük bucaq.
II. is. Təndirin divarından düşüb od və ya kül üstündə bişən yöndəmsiz çörək. Kütləri təndirdən çıxarmaq. Kütün külünü təmizləmək. – İt haradan aldı iki kütü, birini yesin, birini də başının altına qoysun. (Ata. sözü). • Küt getmək – təndirin divarından qopub od və ya kül üstünə düşmək. Çörəklər küt getdi. ‣ Küt getmək məc. – Yorğunluqdan tez və bərk yatmaq, yuxulamaq. Uşaqlar küt getdilər.
Azarbayjan Türkchisining Sinonimler Lughiti (Çakıroğlu, 2013)
küt
I. kəsərsiz
{kesersiz}
II. korazehin, fərsiz, bacarıqsız
{akılsız, kabiliyetsiz, beceriksiz}
Pamukkale Azarbayjan Türkchisi - Türkiye Türkchisi (A.D.T.ningki)
küt
anlayışsız, küt
Qirghizche – Türkiye Türkchisi Lughiti (Yudahin)
küt-
1. = = küy- ıı; 2. itina etmek; uğraşmak; mal kut- : hayvan gütmek; hayvan yetiştirmek, hayvan beslemekle meşgul olmak; ıyman kötöt: dindardır; konok küt: misafirlere bakmak, onlara izaz, ikram etmek; üy küt- : ev- bark sahibi olmak; malda da kütkö bir kıyal bolot: hayvanın da kendine göre, tabiatı ve düşüncesi vardır; cal küt: ( at hakkında ) tavlanmak; beyil küt bk. beyil 1.
Türkmenche Izahliq Lughet (Kyýasowa, 2016)
küt
at. Üýşürilip goýlan bölek, küde. Sanly salym içinde, "Ak altyny" küt edýär (B. Kerbabaýew).