turklehceleri.org

CİN

Türkiye Türkchisi – Tatarche Lughet (Ganiyev, 1998)

cin

I и. 1) җен; 2) күч. акыллы, башлы кеше ◊ cin çalığı килбәтсез (кеше); cin fikirli зиһенле, бик акыллы


cinII и. джин (аракы тере)

ercilasun1991

cin

Türkiye Türkçesi: cin
Azerbaycan Türkçesi: cin
Başkurt Türkçesi: yin
Kazak Türkçesi: jın
Kırgız Türkçesi: cin
Özbek Türkçesi: cin
Tatar Türkçesi: cin
Türkmen Türkçesi: cın
Uygur Türkçesi: cin
Rusça: cinn (zloy)duⱨ

Azarbayjan Türkchisining Izahliq Lughiti (Orucovun, 2006)

cin

I. is.
1. [ər.] Nağıllara və bəzi inanclara görə gözə görünməyən varlıq mövhumi bir məxluq. Cini tutub evdə işlədirmişlər. Cin hər işi tərsinə eləyirmiş.. Cin hər gün yalvararmış ki, üstündəki iynəyi çıxartsınlar. Çünki cinlər iynədən qorxurlar.. (Nağıl). Hələ uşaqlıqda [Yarməmməd] eşitmişdi ki, boş çöllər cinlərlə dolu olur. M.İbrahimov.
2. məc. Xırdaca, cılız, lakin çevik, zirək uşaq haqqında. Elə bil bu uşaq cindir. ‣ Cin atına mindirmək – bərk hirsləndirmək, cinləndirmək. Belə hərəkət Səkinəni lap cin atına mindirərdi. M.İbrahimov. Xannazirin .. qaçıb gəlməsi Hacı Səmsamı cin atına mindirmişdi. P.Makulu. Cin atına minmək – bərk hirslənmək, cinlənmək. Cin başına (beyninə, təpəsinə) vurmaq – bax cin atına minmək. [Koxa:] Cin vurdu başıma, çıxdım özümdən; Hamısın doyunca kötəklədim mən. S.Rüstəm. Cin vurdu Gəldiyevin başına, istədi [Ağca xanımı] götürüb mıxlasın yerə. Mir Cəlal. Cin bismillahdan qorxan kimi qorxmaq – bir şeydən və ya adamdan çox bərk qorxmaq, ehtiyat etmək, çəkinmək. Cin dəmirdən qorxan kimi qorxmaq – bax cin bismillahdan qorxan kimi qorxmaq. Cin kimi – zəkalı, zirək adam haqqında. Cin tutmaq – dəli olmaq, çıldırmaq. Cini tutmaq – birdən bərk hirslənmək, bərk acığı tutmaq. Cinini başına yığmaq – bax cin atına mindirmək. Cinni-Cəfər qoşunu (kimi) zar. – çox hay-küylü, səs-küylü uşaq izdihamı haqqında.

II. is. [ing.] Giləmeyvələrdən çəkilmiş ingilis arağı.

Azarbayjan Türkchisining Sinonimler Lughiti (Çakıroğlu, 2013)

cin

əcinnə, şeytan
{cinler, şeytan}

Pamukkale Azarbayjan Türkchisi - Türkiye Türkchisi (A.D.T.ningki)

cin

cin

Qirghizche – Türkiye Türkchisi Lughiti (Yudahin)

cin

I, a. cin , şeytan , ifrit; cimi karmadı : cin tuttu; cinime tiybe! : beni hırslandırmak ; cinime tiyseñ : eğer beni hırslandırırsan , kızdırır-san; baylatma cin : son derece taşkınlık etme; çin ooru : ruhî hastalık; bakşı cinin çakırdı folk. : şaman ruhlarını çağırdı; cinin kaktı: burnunu kırdı (kibrini giderdi); akıl aşsa , cin bolot ats. : insan fazla akıllı olursa , delice olur.


II, miydenin içinde bulunan şey; töö cinin bürküp iydi : deve yediğini çıkardı (tükürdü); bok cin : bağırsakların ve miydenin içinde bulunan nesne; kan tök dese , cin tökkön folk. : akılsızca gayret gösterdi (harfiyen : ona kan dök denildikte , miydesini boşaltıyor.)

Qarachay-Malqarche – Türkiye Türkchisi Lughiti (Nevruz, 1991)

cin

cin, peri. Ak ~: beyaz cin, kara ~: siyah cin, ~ ursun seni!: cin çarpsın seni!, ~leri kozğalmak: cinleri ayağa kalkmak, cinleri depreşmek, ~ le bıla söleşgen: cinlerle konuşan.


Axir izdelgen sözler: