BASMAK
Türkiye Türkchisi – Tiniq Türkche Lughiti (Kuleli, 2013)
basmak
[Köken: Yerel] (matbaacılık) Dermek, Basıp çıkarmak, Basmak
Türkiye Türkchisi – Tatarche Lughet (Ganiyev, 1998)
basmak
ф. төрл. мәгъ. басу
Tiniq Türkche - Türkiye Türkchisi Lughiti (Kuleli)
basmak
1. Basamak
2. Basmak
ercilasun1991
basmak
Türkiye Türkçesi: basmak
Azerbaycan Türkçesi: basmaģ
Başkurt Türkçesi: (ayak minän) basıv
Kazak Türkçesi: basuv
Kırgız Türkçesi: basū
Özbek Türkçesi: bàsmàḳ
Tatar Türkçesi: basu (ayak bilän)
Türkmen Türkçesi: basmak
Uygur Türkçesi: dässimäk
Rusça: nastupit' na çto-libo
ercilasun1991
basmak
Türkiye Türkçesi: basmak
Azerbaycan Türkçesi: çap etmäk basmag
Başkurt Türkçesi: basip sığarıv
Kazak Türkçesi: basıp şiğaruv terüv
Kırgız Türkçesi: basip çiğarū terṻ
Özbek Türkçesi: bàsmàk çàp etmek
Tatar Türkçesi: basıp çığaru
Türkmen Türkçesi: çap etmek basmak
Uygur Türkçesi: basmak
Rusça: peçatat'
Türkmenche Izahliq Lughet (Kyýasowa, 2016)
basmak
işl.1. Agram salmak, üstünden agram bermek. 2. Üstün çykmak, boýun egdirmek, ýeňmek. Esgerlerimiz mertlerçe söweşip, duşman leşgerlerini basypdylar. 3. Agramyny atyp, güýçden gaçyrmak, ynjalykdan aýyrmak. Ýaman habar adamyň depesinden basyp, demligini daraldýan agyr labyr bolsa, ýagşy habar ajaýyp bir zat bolup, oňa ganat bagladýar-da, çökgün göwnüňi al asmana göterýär (B. Kerbabaýew). 4. Çalasyn ädim ätmek, ýöremek. Aýjahan ýeňil-ýeňil basyp, jaýyň beýleki böwrüne geçdi (B. Gulow). 5. Içki täsiri peseltmek, gowşatmak. Ol içki ýigrenjini zor bilen basyp, onuň agzyna bakdy (B. Seýtäkow). 6. Ýykmak; ýykyp üstüne agramyňy atmak. Üstünden agyr göwresini goýberip basmak. 7. Bedeniň belli bir ýerinde goýup ýapmak. Derrew esgi ýakyp basyň, daňyň. 8. Ýüzüni, üstüni örtmek. 9. Gurşap almak. Üstüni gar basmak. Gowaçalary ot basmak. Daglar başyn ümür basan, Jülgesinde güller ösen (Magtymguly). 10. Üsti-üstüne atyp üýşürmek, toplamak, ýygnamak. Bede basmak. Odun basmak. Gowaça çöpüni basmak. Üzümçöpi basmak. Ýandak basmak. 11. Ýüklemek, urmak. 12. Bikanun ýol bilen köp pul ýygnamak, uly baýlyk toplamak. 13. Türmä salmak, tussag etmek. Jenaýatkäri basmak.
‣ Basan ýerinden ot çykmak gaýratly, edenli hereket etmek, dogumly bolmak. Basjak ýeriňi saýgarmazlyk pikirlenip, oýlanyp hereket edip bilmezlik. Basyp almak boýun egdirmek, bakna etmek. Basyp giden yzyça görmezlik özüňçe görmezlik, hasap etmezlik, äsgermezlik. Men ony basyp giden yzymça-da göremok.
Qarachay-Malqarche – Türkiye Türkchisi Lughiti (Nevruz, 1991)
basmak
baskı yapmak,basmak, çiğnemek; kaplamak, örtmek, sarmak. Ayağın cerge basdı: ayağını yere bastı, ayağın tersine ~: ayağını burkmak, basıp ezmek: çiğneyip ezmek, tüpge ~: alta almak, cüregin korkuv ~: kabini korku sarmak, sabannı hans bashandı: tarlayı ot sarmış, tavlanı tuban bashandı: dağları sis kaplamış, kölün ~: rahatlamak, tatmin olmak, çepken ~: dokunmuş elbiselik kumaşı çiğneyerek yumuşatmak, tılı ~: hamur yoğurmak, ındır ~: harman sürmek, ekini çiğnemek, kürt ~: çığ basmak, kar üsübüznü bashandı: kar üstümüzü kapladı, ayağı bashannı közü körmegen (d): ayağının bastığı yeri gözü görmeyen.
Türkiye Tillar Diwani (TDK)
basmak
basmak, üzerine çökmek, yıkrnak· I, 434,516; II, 10,74,119,165