turklehceleri.org

ÇALMAK

Türkiye Türkçesi – Arı Duru Türkçe Sözlüğü (Kuleli, 2013)

çalmak

[Köken: Anlam genişlemesi] (Hırsızlık): Uğrulamak, (saz): Çalmak

Türkiye Türkçesi – Tatarca Sözlük (Ganiyev, 1998)

çalmak

ф. 1) селтәнеп сугу; 2) музыка коралын уйнату; музыка коралында уйнау; 3) (ишекне һ. б.) шакылдату, шаку; 4) чәлү, урлау; 5) сөртү, сылау; ekmeğin üzerine yağ çaldı икмәк өстенә май якты; 6) бозу, зарар китерү; patlıcanı kırağı çaldı бадымҗанны кырау сукты; 7) бераз охшау; 8) (күлмәклек һ. б.) материал кисеп алу; 9) (металлга) уеп бизәк төшерү

Uşak Ağzı Sözlüğü (Sunucu, 2001)

çalmak

Sürmek, kaplamak, boyamak.

Arı Duru Türkçe – Türkiye Türkçesi Sözlüğü (Kuleli)

çalmak

1. Çalmak ( Çalgı)
2. Çelme çelmek
3. Çırpmak (yumurta vb...), Çırpmak (el)

Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü (Ercilasun, 1991)

çalmak

Türkiye Türkçesi: çalmak
Azerbaycan Türkçesi: oğurlamag çalmag
Başkurt Türkçesi: urlav säldiriv
Kazak Türkçesi: urlav
Kırgız Türkçesi: ürdō kımtū
Özbek Türkçesi: oğırlämàḳ
Tatar Türkçesi: urlav urlaşu çäldirü
Türkmen Türkçesi: çilmek oğurlamak
Uygur Türkçesi: oğurlamak
Rusça: krast' vorovat'

Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü (Ercilasun, 1991)

çalmak

Türkiye Türkçesi: çalmak
Azerbaycan Türkçesi: çalmag
Başkurt Türkçesi: uynav sirtiv tartıv
Kazak Türkçesi: tartuv şertüv oynav
Kırgız Türkçesi: çertü çalū oynō
Özbek Türkçesi: çálmàḳ
Tatar Türkçesi: uyna çirtüv tartuv
Türkmen Türkçesi: çalmak
Uygur Türkçesi: çalmak
Rusça: igrat'

Türkmencenin Açıklamalı Sözlüğü (Kyýasowa, 2016)

çalmak

işl. 1. Pyçagyň, gyrkylygyň, gaýçynyň we ş.m. tygyny, ýüzüni çalgy daşa süýkäp ýiteltmek. Myratgeldi öýe girdi-de pyçagyny alyp çykdy hem gapyda ýatan çalgy daşyna çalmaga başlady (A. Gowşudow). 2. Saz guralynda bir heňi ýerine ýetirmek, saz etmek. Goja sazanda iki bükülişine, elini başyndan aýlap-aýlap saz çalýar (“Türkmenistan”). 3. Urmak, kakmak. Soň atyna bir gamçy çaldy-da, ýoluna gitdi (B. Gurbanow). 4. Suwuklyk bilen bir zadyň ýüzüni, üstüni örtmek, reňklemek. Gaşlaryna goýy hyna çalypdyr (B. Seýtäkow). 5. Malyň bogazyny, damagyny kesmek, öldürmek. 6. Epläp gysdyrmak, oramak, ildirmek. Egnindäki düýe ýüňünden dokalan çogda çäkmeniniň iki syýyny çalyp, biline saran ak biz guşagyna gysdyryşdyrdy (A. Gowşudow). 7. zergärç. Simaba garylan gyzyly ýerligi kümüşden bolan şaýyň ýüzüne biz kysmy mala bilen endigan ýazmak. Zergär altyny eredip, halkanyň ýüzüne çalyp çykdy. 8. Süpürmek, sylmak, çalgylamak. Gündizler gelip gidemde, Sübse çalardym yzyma (Ç. Aşyr). Deriňi çalma!

Karaçay-Malkarca – Türkiye Türkçesi Sözlüğü (Nevruz, 1991)

çalmak

biçmek, (dili) çalmak. Bıyıl köp biçen çaldık: bu yıl çok ot biçtik, sabannı çalıp boşadık: tarlayı biçip bitirdik; tilim çaldı: dilim kaydı, dilim çaldı.

Dîvânü Lugâti’t-Türk Dizini (TDK)

çalmak

yere çalmak, vurmak, yenmek


Son arananlar: