turklehceleri.org

kazak

Türkiye Türkçesi – Arı Duru Türkçe Sözlüğü (Kuleli, 2013)

kazak

[Köken: Fransızca] (giyim) Yün dokuma, Tor dokuma

[Köken: Anlam kayması] (söz geçiren) Özerkli

Türkiye Türkçesi – Tatarca Sözlük (Ganiyev, 1998)

kazak

I и. свитер


kazakII и. 1) казак, атлы гаскәри; с. 2) хатынына баш булган ир


kazakи. казакъ

Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü (Ercilasun, 1991)

kazak

Türkiye Türkçesi: kazak
Azerbaycan Türkçesi: sviter (toⱨunma yun köynäk)
Başkurt Türkçesi: sviter
Kazak Türkçesi: tokıma jılı kiyim
Kırgız Türkçesi: tor kiyim tokuma
Özbek Türkçesi: sviter
Tatar Türkçesi: sviter
Türkmen Türkçesi: sviter
Uygur Türkçesi: yüŋdan tokulğan kiyim
Rusça: sviter

Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü (Ercilasun, 1991)

kazak

Türkiye Türkçesi: kazak
Azerbaycan Türkçesi: arvad sözünä bah/rıayan kişi
Başkurt Türkçesi: katın hüzinä kolak halmavsı
Kazak Türkçesi: äyeliniŋ sözine kulak aspaytın erkek
Kırgız Türkçesi: öktöm erkek
Özbek Türkçesi: ⱨàtinigä sözi ötädigän er
Tatar Türkçesi: ⱨatın süzinä kolak salmavçı
Türkmen Türkçesi: ayãlınıŋ gepine gitmeyǟn ȫzerkli
Uygur Türkçesi: özbeşimçi är
Rusça: muj glavenstvuyuşçi nad jenoy

Azerbaycan Türkçesinin Açıklamalı Sözlüğü (Orucovun, 2006)

kazak

1. tar. XV-XVII əsrlərdə Rusiyada: feodal və mülkədarların zülmündən ucqarlara (Don, Yaik, Zaporojye) qaçıb azad olmuş təhkimli kəndlilərə, nökərlərə və şəhər yoxsullarına mənsub adam. XVI əsrdə rus dövlətinin hüdudunda, Donətrafı düzənlərdə çoxlu azad kazaklar yaşayırdı. Bunlar, əsasən, feodalların zülmündən qaçmış kəndlilər və nökərlər idi.
2. İnqilabdan qabaq Rusiyada: XVIII əsrdən başlayaraq imtiyazlı şərtlərlə torpaqdan istifadə müqabilində xüsusi qoşun hissələrində xidmət etməli olan Don, Kuban, Terek, Orenburq və b. vilayətlərdə doğulmuş adam; hərbi silk nümayəndəsi. // Həmin vilayətlərin əhalisindən düzəlmiş hərbi hissələrdə (adətən süvari qoşunlarda) öz atları və əsləhəsi ilə xidmət edən əsgər. Kazak süvariləri. – İrəvanda Cəfərabad məhəlləsində oturan kazak qoşunları iyunun ikisində Kənargir dağına, yaylağa gedəsi idilər. C.Məmmədquluzadə. // İnqilabdan əvvəl Rusiyada: inqilabi hərəkatı boğmaq, fəhlə tətillərini yatırmaq üçün istifadə edilən xüsusi süvari qoşunların əsgəri. Yanlarında çapar, kazak, yüzbaşı; Daşınır Hacının əmliyi, aşı. H.K.Sanılı. Keçmişdə kəndə pristav gələndə atlı kazaklar pristav düşən evin yüz metrliyinə adamları buraxmazdılar. Ə.Sadıq.
3. Keçmiş hərbi vilayətlərdə doğulmuş şəxs, kəndli. Don kazakları. Terek kazakları.

Özbekçe—İngilizce Sözlük (Dirks, 2005)

kazak

(Russian) Cossack.

Karaçay-Malkarca – Türkiye Türkçesi Sözlüğü (Nevruz, 1991)

kazak

1. Kazak, kozak. Türk tilli ~la: Türk dilli kazaklar, Slav kazakla: Slav kozaklar; 2. Yalnız, tek. ~ börü: yalnız gezen kurt, ~ adam: yalnız yaşayan insan.


Son arananlar: