turklehceleri.org

Kesmek

Türkiye Türkçesi – Arı Duru Türkçe Sözlüğü (Kuleli, 2013)

kesmek

[Köken: Anlam genişlemesi] (durdurmak) Toktatmak

Türkiye Türkçesi – Tatarca Sözlük (Ganiyev, 1998)

kesmek

ф. 1) кисү; ekmeği kesmek ипи кисү; 2) өзү, бүлдерү, туктату; münasebeti kesmek мөнәсәбәтләрне өзү; savaşı kesmek сугышны туктату; 3) кыскарту, киметү, азайту

Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü (Ercilasun, 1991)

kesmek

Türkiye Türkçesi: kesmek
Azerbaycan Türkçesi: käsmäk
Başkurt Türkçesi: kisiv
Kazak Türkçesi: kesüv
Kırgız Türkçesi: kesü
Özbek Türkçesi: kesmàk
Tatar Türkçesi: kisü
Türkmen Türkçesi: kesmek
Uygur Türkçesi: käsmäk
Rusça: rezat'

Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü (Ercilasun, 1991)

kesmek

Türkiye Türkçesi: kesmek
Azerbaycan Türkçesi: käsmäk dayandırmak
Başkurt Türkçesi: tuktatıv
Kazak Türkçesi: toktatuv kesilüv
Kırgız Türkçesi: toktotū
Özbek Türkçesi: toⱨtätmàk
Tatar Türkçesi: tuktatu
Türkmen Türkçesi: toğtatmak duruzmak
Uygur Türkçesi: käsmäk toⱨtatmak
Rusça: prekratit' prervat'

Türkmencenin Açıklamalı Sözlüğü (Kyýasowa, 2016)

kesmek

I, işl. 1. Bitewi zady ýiti ýarag bilen bölüp almak, böleklemek. Çorek kesmek. 2. Gerekmejek çybyklary we ş.m. çyrpyp, çapyp aýyrmak, pudamak. Diňe düýn, ol tut kesip duran wagty gapdalyndaky ýol bilen geçip gidipdirler (A. Gowşudow). Üzüm kesmek. 3. gepl.d. Janly soýmak (goýun-guzy we ş.m. hakynda). 4. Tene ýarag urup bejermek, operasiýa etmek. Köriçegäni kesmek. 5. Bir zady gyýmak, dilmek, ýaralamak. Onuň elini aýna kesipdir. 6. Zaýalamak, çüýretmek. Hapa degen tabak süýdi kesipdir. 7. Haýsydyr bir hereketi (gatnawy, gatnaşygy, baryş-gelşi, salamlaşmagy we ş.m.) bes etmek. Şondan soň Baba aga köp wagtlap Berdilere gelmesini kesdi (N. Esenmyradow). Ol biz bilen baryş-gelşini bireýýäm kesdi. Soňky döwürde ol menden salamyny kesdi. 8. Haýsydyr bir zatdan mahrum etmek. Mallary otdan kesmek. Çörekden kesmek. 9. Dokap gutardym edip aýyrmak. Dokmany kesmek. 10. Bölmek, çäk goýmak, serhet çekmek. 11. Kesmek kömekçi işliginden öň baha, nyrh ýaly sözler gelip, düzümli işlikler ýasalýar: Baha kesmek bahasyny aýtmak, bahalamak; bahasyny bellemek. Nyrh kesmek nyrhyny bellemek, nyrhyny kesgitlemek.


KESMEK II, at. 1. Süýt, palaw we ş.m. bişirilende, gazanyň düýbünde galýan gatlak, ýanyk. Palawyň kesmegi. 2. Ýaranyň ýüzünde emele gelýän gaty gatlak. Ýaranyň kesmegini sypjyrmak.

Uygurca – Türkiye Türkçesi Sözlüğü (Kurban, 2016)

kesmek

Kesmek. Késip tashlimaq – Keşivermek. Yette ölchep bir kes – Yedi ölç bir kes. Otun kesmek – Odun kesmek. Sözni kesmek – Sözü kesmek; söze müdahale etmek. Késip ötmek – Doğrudan doğruya geçmek. Késip chüshmek – Keserek inmek.

Karaçay-Malkarca – Türkiye Türkçesi Sözlüğü (Nevruz, 1991)

kesmek

kesmek, dilmek. Boynun ~: boynunu kesmek, mal ~: hayvan kesmek, barmağımı kesdim: parmağımı kestim, çort ~: makta kesmek, ufkî istikamette kesmek, bağa ~: paha biçmek, bolcal ~: mühlet biçmek, vade belirlemek, temirni tot kesgendi: demiri pas bağlamış.

Dîvânü Lugâti’t-Türk Dizini (TDK)

kesmek

kesmek· I.11 13, 14. 434; II. 11

Son arananlar: