bala
Turkish—Tatar Dictionary (Ganiyev, 1998)
bala
и. сөйл. бала balaban I и. зоол. балабан (эре кыргый лачын)
Pure Turkish to Turkish (Kuleli)
bala
1. Çocuk, Göbel
Comparative Turkic Languages Dictionary (Ercilasun, 1991)
bala
Türkiye Türkçesi: bala
Azerbaycan Türkçesi: bala
Başkurt Türkçesi: bala bala-sağa
Kazak Türkçesi: bala
Kırgız Türkçesi: bala
Özbek Türkçesi: bàlä
Tatar Türkçesi: bala bala-çağa
Türkmen Türkçesi: bãla çãğa
Uygur Türkçesi: bala
Rusça: dit'a rebönok
Explanatory Azerbaijani Dictionary (Orucovun, 2006)
bala
1. is. Övlad, uşaq, oğul. Ana və bala. Balalara hədiyyə. – Bala baldan şirindir. (Ata. sözü). Biçarə Məşədi Əsgər indi üç gün idi ki, gözüyaşlı ac-acına balalarının əhvalına alışırdı. S.M.Qənizadə. [Ana:] Qulaq asın, mənim balalarım, ürəyimə damıb ki, mən bu yataqdan durmayacağam. M.İbrahimov. // Məc. mənada. [Baş leytenant:] Qafqaz balası, bu körpü cəbhənin mühüm keçidlərindəndir. Mir Cəlal.
2. Kiçik, körpə heyvan, quş. Pişik balası. Tülkü balası. Qarğa balası. – Gah yetişmiş meyvələri dərib yeyərdik, gah quş yuvalarından bala düşürüb oynardıq. S.S.Axundov. • Bala vermə – heyvanların bala doğma qabiliyyəti. Bala salma – balanın vaxtından əvvəl doğulması, abort.
3. Xitab yerində (çox vaxt “a balam”, “ay balam”, “balam” şəklində də işlənir). Papaqçı dedi: – Bala, mənə şəyird durarsanmı? Rəsul dedi: – Nə üçün durmaram. “Aşıq Qərib”. Ay balam, eybini qan; Bir həya eylə, utan! M.Ə.Sabir. [İsmayıl ağa:] Balam, nə olar bizləri də yada salasan! Üç gündür eşitmişəm buradasan, di gəl, tapa bilmirəm. Mir Cəlal. [Xeyransa:] A balam, deyirəm bir kişiyə məsləhət eləyim, sonra gedək. H.Sarabski.
4. sif. Kiçik, balaca, xırda, körpə. Tamam ağ bədənin güldən əladır; Qamətindir sənubərdən, bala qız. M.P.Vaqif. Aristokratiya xanımları, yenə də gözəl bala dərvişin şəklini .. öpür. M.S.Ordubadi. Xan Sultan qoyunu gözləmək üçün bala çobanı dik qayanın başına qaldırmışdı. S.Rəhimov. bala-bala zərf dan. Yavaş-yavaş, az-az, ahəstə-ahəstə.
Azerbaijani Thesaurus to Turkish (Çakıroğlu, 2013)
bala
I. övlad, uşaq, oğul
{evlat, uşak, oğul}
II. kiçik, balaca, xırda, körpə
{küçük, ufak, kısa, körpe}
Pamukkale Azerbaijani to Turkish (ADT version)
bala
bala, çocuk, yavru
Kyrgyz—Turkish Dictionary
bala
(cemi şekli: baldar) 1. Çocuk; yavru; kız bala: kız çocuk; uul bala : oğlan çocuk; oğlu; kol bala yahut uya bala (daha yavru iken yuvadan alınmış olan kuş) ; tor bala kılıp al- : evlâtlığa almak; bala sal- : çocuk düşürmek; bala saluu : çocuk düşürme; tün balasında : bütün gece; tün balasında uyku körböy çıktım : bütün gece uyumadım; 2.erkek tarafından torun.
a. belâ, kaza; bala-kaza : felâket ve kaza; kokus bala bk. Kokus; balağa kal- yahut balaaga tutul- : belâya kalmak bilbegen miñ balaaga tutulat : bilmiyen bin belâya uğrar.
Explanatory Turkmen Dictionary (Kyýasowa, 2016)
bala
[ba:la] I, at. 1. Ata-enäniň öz çagasy, ogly, gyzy, perzendi. Bal süýji, baldan-da bala süýji (Nakyl). 2. Çaga, perzent, nesil, nebere. Bir käkilik aldyrsa körpe balasyn, saýraý-saýraý, yzlamaýyn bolarmy? (Magtymguly). 3. "Sada, tejribesiz, gögele, ýaş" diýen ýaly many aňladýan söz. Oglum, sen entek bu zatlardan baş çykarardan bala bolýaň! (“Edebiýat we sungat”).
BALA [ba:la] II, at. Tüýnügiň gözüne geýdirmek üçin uguň ýonulyp inçeldilen ujy. Balalary owranan öýüň tüýnügini tigirläp, hataryň ikinji çetindäki tama eltip urupdy (B. Kerbabaýew).
Uyghur—Turkish Dictionary (Kurban, 2016)
bala
I Çocuk. Balilar – Çocuklar. Balilar baghchisi – Çocuk parkı. Balilar öyi – Çocuk evi. Oghul bala – Erkek çocuk. Qush balisi – Kuş yavrusu. Mektep balisi – Okul çocuğu. Bala qilip almaq – Çocuk edinmek. Bala körmek – Çocuklu olmak. Bala körmigen – Çocuklu olmamış. Bala chaghlimaq – Çocuk zannetmek. Bala tapmaq – Çocuk doğurmak. Börining balisi – Kurt yavrusu. Qarghining balisi – Karga yavrusu. Adem balisi – İnsan oğlu. Mektep yéshidiki bala – Okul yaşındaki çocuk. Men uni bala chaghlighandim – Ben onu çocuk zannetmiştim. Bala yatqu – Rahim, döl yatağı. Bala tashlimaq – Çocuk düşürmek. Bala tughmaq – Çocuk doğurmak.
II a. Belâ. Balayi ezim – Büyük bela. Balayi apet – Kaza, bela, afet. Balagha uchrimaq – Belaya uğramak. Balagha kalmaq – Belâya tutulmak.
Sakha—English Dictionary (Straughn, 2006)
bala
adv. much, greatly, abundantly
Karachay-Balkar—Turkish Dictionary (Nevruz, 1991)
bala
çocuk, evlat, bala, yavru. Cañız ~: tek çocuk, hayırlı ~: hayırlı evlat, ~lı tişirıv: çocuklu kadın, “Meni ~m teñlerinden miyikdi – Meni ~m tavda aylanñan kiyikdi (folk. d): benim yavrumun boyu yüksektir – benim yavrum dağda dolanan geyiktir, ayü ~: ayı yavrusu, kiştik ~: kedi yavrusu, kuş ~: kuş yavrusu, “Beri aylanıp karay bar bala” (mısra): Beri dönüp bak da git çocuk, ~ tapmak: çocuk doğurmak, ~dan tuvğan baldan tatlı (d): torun baldan tatlı.
Index of Diwan Lughat al-Turk (TDK)
bala
kuş ve hayvan yavrusu· II, 274;III,91, 232
bir adamın içlerinde (çok kere çiftlik i şlerlnde) yardımcısı, çırağı·III, 232