Durmak
Turkish to Pure Turkish Dictionary (Kuleli, 2013)
durmak
[Köken: Anlam genişlemesi] (Yerinde sabit olmak, varlığını korumak): Durmak, (Hareketsiz hale gelmek): Toktamak, Dinmek
Turkish—Tatar Dictionary (Ganiyev, 1998)
durmak
ф. 1) төрле мәгъ. тору; 2) туктау, тукталу; bileğimdeki saat durmuş беләгемдәге сәгать туктаган; 3) яшәвен дәвам итү
Pure Turkish to Turkish (Kuleli)
durmak
1. Yerinde sabit olmak, Varlığını korumak, Durmak
Comparative Turkic Languages Dictionary (Ercilasun, 1991)
durmak
Türkiye Türkçesi: durmak
Azerbaycan Türkçesi: dayanmag durmag
Başkurt Türkçesi: tuktav torov
Kazak Türkçesi: toktav turuv
Kırgız Türkçesi: toktō
Özbek Türkçesi: toⱨämàḳ turmàḳ
Tatar Türkçesi: tuktav toru
Türkmen Türkçesi: durmak
Uygur Türkçesi: turmak toⱨtimak
Rusça: stoyat' ostanavlivat's'a
Explanatory Turkmen Dictionary (Kyýasowa, 2016)
durmak
[durmok], işl. 1. Saklanmak, togtamak, aýak çekmek. Taksi köçäniň çatrygyna ýetmän durdy. 2. Bir ýerde ýerleşmek, bar bolmak. Çar tarapda atlylar durandyrlar (G. Kulyýew). 3. Aýak üstünde, dim-dik ýagdaýda bolmak. Onuň ýigitleri meýdanyň bir çetinde durdular (A. Gowşudow). 4. Öz düzümi haýsydyr bir zatlardan ybarat bolmak. Iş üç bapdan durýar. 5. Durmak işligi hal işligiň -yp,-ip goşulmasyny kabul eden düýp işlikden soň gelende, hereketiň dowamlylygyny görkezýän düzümli işlik ýasalýar (şeýle düzümli işlikler habar bolup gelende, dur- asyl işligindäki [u] sesi uzyn aýdylýar): Akyp durmak dowamly akmak, akmagyny bes etmezlik. Batly akyp duran derýa. Gelip durmak hemişe gatnaşykda bolmak, arany üzmezlik, gatnaşygy kesmezlik. – Gelip duruň! – diýip, ol myhmanlaryny ugratdy. Gidip durmak dowam etmek, entek gutarmazlyk, tamamlanmazlyk. Ýygnak gidip dur. Gülüp durmak yzyny üzmän gülmek. Yzyny üzmän gülüp dur.
‣Duran-duran ýerinde duran ýerinden hiç ýana gozganman, artykmaç hereket etmän. Bolan täsin waka duran-duran ýerinde doňup galdy. Duran ýeri başarmaýan zady, gowşak tarapy. Aty päsgelçilikden bökdürmek onuň duran ýeridi. Durup geç (geçsin) adatça, düýp derejedäki geçmek işligi hal işlik goşulmasy goşulan durmak işliginiň yzyndan gelip, biriniň hereketini oňlamadyk adam tarapyndan aýdylýar. Dursa durup geçsin, ondan çekinýän ýok. Durup geçmek çykyş edilende, sapak geçilende we ş.m. ýagdaýlarda nygtamak maksady bilen bir zat barada gürrüň etmek. Kitabyň käbir baplary hakda durup geçdi.